کیوتو ، سال ۱۸۸۲٫ « سانشیرو سوگاتا » ى جوان ( فوجیتا ) براى یادگیرى فنون رزمى مرید شخصى به نام « شرگورو یانو » ( اوکوچى ) میشود که شکلى جدید از جوجیستو به نام جودو را بدعت گذاشته است.
کوروساوا فیلمساز معتبر ژاپنی است که تم [Theme] های واحدی را دنبال می کند. استاد صحنه های جنگی است و استاد زندگی سامورایی ها.\nسوگاتا سانشیرو (یا افسانه ی جودو) اوّلین فیلمش است. اوّلین فیلم یک کارگردان. به جرأت می توانم بگویم که اوّلین فیلم هیچ کارگردانی به خوبی اوّلین فیلم کوروساوا نیست. فیلم بسیار بسیار مشکلی است. وقتی فیلم را می بینیم باور نمی کنیم که این فیلمساز اوّلین بار است که پشت دوربین قرار گرفته است. کاملاً می داند که دارد چه کار می کند. کاملاً فرمی را دنبال می کند که بعداً در همه ی آثارش پی می گیرد. فرم دایره ای شکلی که [در آن] مرتّباً دایره پر می شود و دوباره دایره آغاز می شود. این، با جهان بینی کوروساوا هم سازگار است.\nافسانه ی جودو داستان یک پسر جوان است که آمده یاد بگیرد. چه یاد بگیرد؟ جودو. نمی دانیم چرا. یعنی از گذشته اش چیزی به ما نمی گوید. سکانس اوّل فیلم، در زیرِ عنوان بندی، تصویری از یک خیابان تیپیک [Typical] دوران مِیجی را دارد. دوران میجی از اواخر قرن 19 تا اوایل قرن 20 است. دورانِ به اصطلاح غربی شدن ژاپن است. یعنی از آن ژاپن سنتی به یک ژاپن مدرن غربی حرکت می کنیم.\nقهرمان در خیابان حرکت می کند. سر یک کوچهمی پیچد. چند دختر آنجا دارند بازی می کنند. به بچه ها می گوید: این راه به کجا می رود؟ می دانید؟ جواب می دهند: به معبد خدایان آسمانی. من هم می توانم ازش رد شوم؟ خودشان جواب می دهند: اگر حق نداری، نه. سوگاتا می گوید: ولی من حق دارم. بچه ها می گویند: برای دعا کردن؟ می گوید نه. من دنبال معلم جوجیتسو میگردم. بچه ها می گویند: رفتنش آسان است، برگشتنش سخت. در همین سکانس اوّل تکلیف فیلم روشن می شود. یعنی مضمون فیلم به آرامی گفته می شود: آموزش جودو. آموزش جودو و مهمتر از آموزش جودو، یافتن خود (خودشناسی). خودشناسی ای که به شدّت دردسر دارد. به شدّت مسیر طولانی ای باید طی شود، تا به خود برسد. و شاید آنجاست که جودو را می فهمد. جودو چیست؟ تا آن را یاد نگیری نمی فهمی چیست. یک جور مراقبه. برای رسیدن به خود و پیدا کردن خود.\nسوگاتا اوّل به یک دار و دسته ی اراذل و اوباش برخورد می کند که مثلاً همه شان جودو کارند. اما از جودو دارند استفاده ی شیّادانه و کلاهبردارانه می کنند. به نظر می رسد که این تصویر، یعنی جودو این است. کوروساوا به سرعت این را نقض می کند. انتهای این صحنه با آغاز صحنه ی بعد، که ما واقعاً یک استاد جودو می بینیم که اینها را به مبارزه طلبیده، می فهمیم جودو چیست. یعنی آنجا شروع فهم ماست. فهم ما و سوگاتا.\nمبارزه در شب رخ می دهد. روی یک اسکله ی متروک که پشت آن هم دریا و آب است. کل مبارزه بدون هیچ کلامی است. در مبارزه فقط افکت هست. افکت آب و صدای صحنه. استاد، یکی یکی این مدعیان جودو کار را با آرامش تمام و خاموش و مقتدر، از پشت به آب می اندازد. اما هر کدامشان را با تکنیک متفاوتی به آب می اندازد. این، یک توضیح است. به همین دلیل عرض کردم که اوّلین فیلم این فیلمساز اینقدر، هم بخش مهمی از دنیایش را توضیح می دهد و هم سبک کار و مِتُدش را.\nتقریبا همه ی مبارزه های فیلم های کوروساوا شبیه همین صحنه است. در سکون و سکوت آغاز می شود و بعد فوران و انفجار حرکت. در واقع مبارزه ی واقعی از نگاه کوروساوا و قطعاً فرهنگ ژاپن، قبل از درگیری است. قبل از این است که اصلاً شمشیر ها به هم بخورد یا دست به یقه بشوند. قبل از [همه ی اینها است] که همدیگر را در آرامش نگاه می کنند [و] می ایستند. [در] سکوت کامل. و آن سکوت و ایستادن و نگاه کردن است که اصل مبارزه است. همه ی جنگ ها و مبارزه های کوروساوا این ویژگی ها را دارند. هم ویژگی های فرمی و هم فرهنگی را که پشت این مبارزات است و بسیار ژاپنی است.\nجالب است. این سکانس ده دقیقه ای پرده ی اوّل فیلم است که در ده دقیقه همه چیز را به ما می گوید. حالا دیگر ما می خواهیم ببینیم که چگونه این سیر باید طی شود. هم از نظر فرم، هم از نظر محتوا. فرم تمام این ده دقیقه که فرم تدوینی فیلم است، استفاده از وایپ [Wipe] است. نه کات[Cut] ، نه فید [Fade]، نه دیزالو[Dissolve] . وایپ در واقع به ما می گوید که این صحنه تمام شد، صحنه ی دیگر در آمد. صحنه را کنار بزنید، صحنه ی دیگر را ببینید! اهمیت صحنه ی قبل را هم با وایپ به ما توضیح می دهد.\nبه صحنه ی استاد را سوار ریکشاو کردن دقّت کنید! صندل چوبی بلند سوگاتا مانع است. از نظر روحی هم سوگاتا باید وِل کند خودش را. پس صندل را رها می کند. پای برهنه استاد را می برد. با ریکشاو.\nکوروساوا سرنوشت این صندل را ادامه می دهد: دو صندل در آب می افتند، حرکت می کنند، انگار که مسیری را طی می کنند و در آخر، جایی ثابت قرار می گیرند (از آب بیرون می آیند). این را می شود خیلی تفسیر های نمادین کرد که من به شدّت اهلش نیستم. اما معلوم است که کوروساوا ایستاده و با این صندل ها دارد کار می کند. خوشبختانه این جور نماد سازی کوروساوا خیلی آسیب به فیلم نمی رساند. بلکه اهمیت صندل را هم برای ما می گوید.\nصحنه ی فوق العاده ای در فیلم موجود است که عرض کردم برای فیلم اوّل یک فیلمساز خیلی زیاد است و به نظرم محور فیلم است. صحنه ای است که سوگاتا بعد از اینکه عده ی زیادی از مردم را در یک جشن روستایی، لت و پار کرده است، پیش استاد می آید [و] چهار زانو می نشیند. شرمنده [است و] آستین پیراهنش هم پاره شده. استاد از او تعریف می کند و بعد به اش می گوید که این، جودو نیست. تفاوت نگاه من به جودو با تو خیلی زیاد است. سرزنشش می کند. سوگاتا می گوید: من آماده ام برای مردن. استاد هم می گوید: برو بمیر. و سوگاتا درب را باز می کند و خودش را پرتاب می کند در یک نهر جلوی معبد (مکانی که آنها در آن هستند، یک معبد است). و کوروساوا تصاویر فوق العاده درستی از این آب، سوگاتا و یک تکه چوب (یک تیرک) می گیرد. انگار که عکس است و هیچ حرکتی ندارد. و یک زمان طولانی، شب تا صبح، بر این مرد جوان می گذرد. ماه در آسمان است و نیلوفرهای آبی [را داریم] و گلی که باز می شود. و او سیری را طی میکند تا به اینجا می رسد که صبح، با عجله خودش را از آب بیرون می آورد و به نظر می رسد آماده است. این سیر، سیری است که در تمام زندگی اش به دردش می خورد و یادش می افتد. آخر فیلم در مبارزه ای که در حال باختن است، یاد نیلوفر آبی، آن آب و آن تیرک می افتد. و می بیند آن تیرک چطور نجاتش داد. قدرت می گیرد و بر حریف پیروز می شود. صحنه فوق العاده است. تدوین فوق العاده ای دارد. از نظر محتوایی با یک فرم بسیار درست و ساده، همه ی فیلم روی این سوار می شود. به نظر می رسد این شب زنده داری در این نهر، یک سلوک است. سلوکی که همه ی فیلم رویش استوار است. مبارزه ی آخر را ببینیم. حرکت و صدای باد را، آسمان را، حریف ساکت و خاموش را و قوی تر بودن حریف بر سوگاتا را. و درست در آن لحظه ای که باید شکست بخورد با کمک این برکه پیروز می شود.\nدر فیلم لحظه های عاشقانه هم هست. عشقِ به شدّت مهذب و در شأن انسانی که اهل سلوک است. رابطه اش با دختر، از اوّل، رابطه ای خیلی درست [و] انسانی است و ما را یاد صندل اوّل هم می اندازد. صندل دختر آسیب دیده است و او با یک تکه پارچه آن را ترمیم می کند. نگاه ها . . . و بعد از اینکه متوجه می شود این دختر، دختر مردی است که باید با او مبارزه کند، این رابطه ادامه پیدا می کند.\nالان دیگر آنقدر سوگاتا آدم شده است (به معنای جدّی) که حاضر نیست به هر قیمتی بر این مرد پیروز شود. او را در مبارزه دوبار به زمین می اندازد، اما هر بار می بینیم که اصلاً آن سوگاتایی که در مبارزه ی اوّل بود، نیست. انگار که باید رسم این مبارزه را انجام می داده است. و بعد عیادت می کند مرد را. مرد با آن چهره ی انسانی فوق العاده اش که بیشتر چهره ی یک استاد است، پدر همسر آینده اش خواهد بود. و این رابطه ادامه پیدا می کند و بعد بالاخره به دختر می رسد. از این خودسازی برای فهم جودو، به خود شناسی و فهم زندگی رسیده است و به آرامش. همه تضادهایش در این مسیر به سمت حل شدن و پیدا کردن خودش بوده است.\nافسانه ی جودو ظاهراً درباره ی جودو است، اما درباره ی انسانی است که در جستجوی خودش است و فیلم بسیار خوبی است.\nمسعود فراستی
زنده باد جودو
بد ضدحالی به پوریای ولی زدن
خیلی ها میگن این فیلم شاید بهترین فیلم برای یک کارگردان فیلم اولی باشه البته فیلم بدی نیست، اما چاقو در آب پولانسکی به عنوان فیلم اول پولانسکی از این فیلم بهتر بود و حتی نامزد جایزه اسکار هم شد
افـسانه‌ای قـرص و محکـم...\n\nاولین فـیلم استـاد آکـیرا کوروسـاوا که به شـدت سنتـی است!\nبه جـودو و خودسـازی‌هایش می‌پردازد، که سنـتی‌ است.\nبه عشق پاک در فرهنگ ژاپنی می‌پردازد که رگه‌های سنت را دارد.\nبه مبارزه‌ی جوان‌مردانه، و البته ناجوان‌مردانه می‌پردازد که ریشه‌های سنتی را زنده می‌کند.\n\nفیلم سیر زمانی تندی دارد اما اتفاقات (احتمالن به دلیل کم‌بود امکانات) کاملن آرام‌اند. به همین خاطر کمی‌ شبیه صامت‌های سینما شده است.\nاما کارگردانی کوروساوا از همین اولین فیلم سبک دارد، و البته روح! معلوم است که از روی فکر عمل می‌کند و گاهی تصاویری استثنایی خلق می‌کند که فیلم را تبدیل به فیلمی خوب می‌کند!
اصلا جالب نيست مخصوصا اگه دنبال فيلم اكشن و رزمي هستيد
راستی شاید اینجا جاش نباشه من چندسال پیش یه فیلم کلاسیک تو کانال چهار دیدم خیلی قشنگ بود ولی نه اسم فیلم یادمه نه سال تولیدش فقط موضوع فیلمو یادمه که چهار نفر مرد بودن می خواستن پولای یه پیرزنو بالا بکشن دقیقا یادم نمیاد بعدشم همشون همدیگرو سربه نیست میکردن یه قطارم رد میشد از کنار خونه پیرزنه اگه اون فیلمو دوستان زحمت بکشن پیداش کنن خیلی خیلی ممنون میشم
ممنون که این فیلمو گذاشتید تو سایت.از سایتتون خیلی راضیم خیلی اطلاعات دقیقی از فیلم ها بازیگرها گارکردانها دار سایت.بیشتر بازیگرها رو کارگردانهارو تو این سایت شناختم.واقعا خسته نباشید.
اسطوره کارگردانی تاریخ سینما کوروساوای بزرگ این اولین فیلم کوروساواست وببینید کدوم کارگردانی اولین فیلمش اینقدر قویه که اولیه فیلم کوروساوا هست؟ افسوس که دیگه دنیای سینما امثال کوروساوا را نداره
وصف زندگی جیگارو کانو مبدع جودو است اگه تلفظ اسمشو درست گفته باشم دوستان تصحیح کنن اگر اشتباه میکنم من شنیده بودم دکتر کانو دکترای فیزیک مکانیک داره به نظر نمیومد اون موقع دانشگاه ها هنوز کشف شده باشند :)
جون کوراساوا بلاخره یه فبلمش اومد
اولین فیلم کروساوا . حماسه جودو
دیدگاه کاربران
ارسال دیدگاه